Καλώς ορίσατε στην ιστοσελίδα μου!

Στο πέρασμα του χρόνου, ο άνθρωπος και η κοινωνία εξελίσσονται παράλληλα. Ο άνθρωπος έχει την δική του μοναδική «ψυχική πραγματικότητα» αλλά είναι και μέλος μιας κοινωνίας. Τα διαγνωστικά κριτήρια, τα αίτια και οι μέθοδοι θεραπείας των ψυχικών διαταραχών εξίσου μεταλλάσσονται. Οι ιστορικο-κοινωνικές αλλαγές αφορούν τόσο τους ψυχικά ασθενείς όσο και τους ειδικούς της ψυχικής υγείας.

Οι αλλαγές που αφορούν τους ψυχικά ασθενείς έχουν να κάνουν με το σύμπτωμα. Κάθε σύμπτωμα διαβάζεται διαφορετικά σε κάθε ιστορική περίοδο, σε κάθε κοινωνία. Ένα σύμπτωμα μπορεί να «δανείζεται» στοιχεία από την εποχή και την κοινωνία στην οποία εμφανίζεται· σαν να «ντύνεται», θα λέγαμε, με διαφορετική «ενδυμασία». Ενώ λοιπόν ο «πυρήνας» του συμπτώματος παραμένει ο ίδιος, η «μορφή» του μπορεί να αλλάζει.

Οι αλλαγές που αφορούν τους ειδικούς της ψυχικής υγείας έχουν να κάνουν με την διάγνωση των ψυχικών διαταραχών, την διερεύνηση των αιτιών και τις μεθόδους θεραπείας και αντιμετώπισης τους. Υπάρχουν διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις για τα ψυχικά φαινόμενα με τις ανάλογες θεραπευτικές μεθόδους. Επιπλέον, οι «συνταγές» θεραπείας άλλαξαν. Σήμερα, η συνταγογράφηση φαρμάκων ακολουθεί τις ανακαλύψεις στον τομέα έρευνας της δραστηριότητας του ανθρώπινου εγκεφάλου. Πέραν βεβαίως της πολύτιμης βοήθειας που προσφέρει η φαρμακοθεραπεία, υπάρχει πλέον η κοινή παραδοχή των ειδικών της ψυχικής υγείας για τον σημαντικό ρόλο που παίζει η ψυχοθεραπεία, η οποία εντάσσεται απαραιτήτως στο θεραπευτικό πλάνο του ειδικού ψυχικής υγείας. Επιπλέον, η ψυχανάλυση έχει επηρεάσει κατά πολύ τον τρόπο σκέψης όσων ασχολούνται με την ψυχική υγεία. Επιπρόσθετα, υπάρχουν αλλαγές στην κατάσταση νοσηλείας των ψυχικά ασθενών καθώς έχουν αλλάξει οι συνθήκες διαβίωσης στα σημερινά ψυχιατρικά νοσοκομεία.  

Η συνειδητοποίηση όλων αυτών των αλλαγών μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει η αναγκαιότητα μιας συνεχούς ερμηνείας των ψυχικών φαινομένων με βάση τα κάθε φορά νέα ιστορικο-κοινωνικά δεδομένα. Χρειάζεται έτσι, μόνιμη έρευνα για όσους ασχολούνται με την ψυχική υγεία. Τα ερωτήματα για την «ψυχική πραγματικότητα» θα υπάρχουν και θα μας υπενθυμίζουν ότι δεν υπάρχουν «στάσιμες» απαντήσεις. Στην ιστοσελίδα μου λοιπόν, προσπαθώ και εγώ να παραθέτω τις απόψεις μου αλλά και να αναδεικνύω κάποια θεωρητικά σημεία της υπάρχουσας πλούσιας βιβλιογραφίας της ψυχολογίας. Επιπλέον,  με την «Ιστορία Ψυχικών Διαταραχών και Ασύλων» της ιστοσελίδας, όπου μεταφράζονται παλαιά κείμενα ψυχολογικού ενδιαφέροντος, επιχειρώ να κάνω μια ιστορική αναδρομή. Ας σημειωθεί ότι, τα κείμενα δεν συνιστούν ούτε ιατρικές οδηγίες ούτε βεβαίως ενδείκνυνται όσα περιγράφονται για εφαρμογή αλλά αφορούν οδηγίες και συνταγές των προηγούμενων αιώνων. Μέσω της ανάγνωσης αυτών των κειμένων μπορούμε ως έναν βαθμό να δούμε τι έχει αλλάξει αλλά και τι έχει παραμείνει ίδιο. Επιπρόσθετα, μπορούμε να γνωρίσουμε όλες αυτές τις δράσεις των ιατρών εκείνης της εποχής, οι οποίοι συνέβαλαν στην συγκρότηση θεωριών, εννοιών και διαγνωστικών κριτηρίων των ψυχικών διαταραχών αλλά και επέφεραν σημαντικές αλλαγές στην λειτουργία των ασύλων και την αντιμετώπιση των ψυχικά ασθενών.

                                                                                                                                                                     Ελένη Κουμίδη